Celem Europejskiego Obserwatorium Neutralności Klimatycznej (European Climate Neutrality Observatory – ECNO) jest wsparcie procesu osiągnięcia neutralności klimatycznej przez Unię Europejską poprzez dostarczanie niezależnych analiz dotyczących postępów w realizacji celów w tym zakresie oraz europejskich polityk, które temu służą.

Wraz z przyjęciem Europejskiego Prawa o Klimacie w 2021, Unia Europejska prawnie zobowiązała się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. Zgodnie z artykułem 6.1, Komisja Europejska musi we wrześniu 2023 r. przeprowadzić pierwszą ocenę postępów w dążeniu do celów klimatycznych do roku 2030, oraz każdą kolejną ewaluację po upływie pięciu lat.

Niemniej jednak, obecny proces oceny wdrażany przez Komisję mierzy się z wieloma niepewnościami, w szczególności dotyczącymi stosowanych metod oraz zakresu analizy. Dotychczasowe plany dotyczące monitorowania postępów w dążeniu do neutralności klimatycznej prawdopodobnie okażą się niewystarczające i zbyt powierzchowne by móc efektywnie wpływać na tworzenie polityk publicznych.

W odpowiedzi na to wyzwanie powołane zostało Europejskie Obserwatorium Neutralności Klimatycznej. Tworząc kompleksowe wskaźniki na podstawie analizy danych, ECNO przedstawia wyjątkowy i aktualny obraz całej gospodarki oraz identyfikuje braki w zbieraniu informacji, porównywaniu danych i monitorowaniu, które powinny zostać zaadresowane. Metodologia ECNO oparta jest o podejście opracowane w poprzednim projekcie przez Ecologic Institute. Dodatkowo, ECNO rozszerza poprzednie próby monitorowania, skupiając się nie tylko na widocznych rezultatach, ale również na czynnikach umożliwiających osiągnięcie neutralności klimatycznej.

ECNO zapewnia monitorowanie postępów w dążeniu do neutralności klimatycznej, które umożliwi decydentom, przedstawicielom biznesu i społeczeństwu obywatelskiemu rozliczanie Unii Europejskiej z osiągnięcia postawionego celu. Jako niezależne obserwatorium, ECNO chce zachęcić do wprowadzania lepszych praktyk monitorowania i tworzenia polityk, oraz większej transparentności procesu Europejskiej transformacji. Analiza czynników umożliwiających faktyczną zmianę oraz umieszczenie ich w kontekście trendów emisji, pozwoli zdobyć nieporównywalną perspektywę na aktualną sytuację Unii oraz spodziewane przyszłe rezultaty.

ECNO składa się z czołowych europejskich organizacji badawczych, posiadających ekspertyzę w dziedzinach polityki klimatycznej, ekonomii i finansów. Partnerami projektu są: Ecologic Institute, NewClimate Institute, Climact, Instytut Reform oraz Institute for Climate Economics (I4CE). Projekt jest finansowany przez Europejską Fundację Klimatyczną.